NEDEN DÖNER SERMAYE ALAMIYORUZ?

Öncelikle döner sermaye nedir?

Personelin unvanı, görevi, çalışma şartları ve süresi, hizmete katkısı, performansı, tetkik, eğitim, öğretim ve araştırma faaliyetleri, yapılan muayene, ameliyat, anestezi ve girişimsel işlemler ile özellik arz eden birimlerde çalışma gibi unsurlar esas alınarak, döner sermayeden yapılan ek ödemedir.  Hesaplanan ek ödeme, ilgili ayı takip eden ayın15’i ile 20’sine kadar ödenir.

Hesaplama basitçe;

Hakedilen Ek Ödeme – Sabit Ek Ödeme Brütü = Döner Sermaye’dir.

Sağlık Bakanlığına bağlı tüm birinci, ikinci ve üçüncü basamak kurum ve kuruluşlarda 2004 yılından itibaren uygulanmaya başlanan döner sermaye dağıtım uygulaması sürekli değişen yönetmeliklerle, şehirden şehire, kurumdan kuruma değişen uygulamalarla sağlık çalışanlarına hiçbir faydası olmayan adı var, kendisi yok bir şekle girmiş durumdadır.

Sağlık çalışanlarımızın alın terimiz dedikleri döner sermaye, kurumların ilgili kesintiler yapıldıktan sonra kalan geliri oldukça az olduğundan, dağıtılabilecek toplam ek ödeme miktarının üst sınırı da düşük olmakta ve sağlık çalışanlarına yalnızca sabit ek ödeme yapılmaktadır. Sağlık kuruluşlarının verdikleri tanı ve tedavi hizmetleri ve bu kapsamda “gelirleri” artmasına rağmen, dağıtılabilecek ek ödeme tutarı azalmaktadır. Bu durum esas olarak döner sermayeden yapılan “gider” artışından (sarf ve tıbbi malzeme alımı, araç alımı, personel giderleri, inşaat giderleri, çeşitli hizmet alımları vs) kaynaklanmaktadır.

Önceden bir acil hemşiresi ya da 112’de görev yapan hekim dışı sağlık çalışanı 550-1300 TL arasında ek döner sermaye alırken bugünlerde 0 ila 400 TL arasında ek döner sermaye ancak alabilmektedir. Son yıllardaki enflasyon oranlarını da göz önüne alırsak ek döner sermaye tamamen yok olmuştur. Sistem bu şekilde olduğunda acil serviste, yoğun bakımda veya işlemlerin ağır ve yoğun olduğu birimlerde çalışan hekim dışı sağlık çalışanları döner sermayeden aldıkları pay komik oranla düşmüştür. 

Döner sermaye yönetmeliğinden dolayı doktorlar bu durumdan daha az etkilenmiş hekim dışı personeller daha fazla etkilenmişlerdir. Doktorlar için performans sayılan fakat sağlık personellerinin ise performanstan sayılmayan ama döner sermayeye katkı sağladıkları yüzlerce işlem bulunmaktadır. Doktorlar, hemşirelerin yaptığı işlemler üzerinden ek döner sermaye alırken asıl işlemi yapan sağlık çalışanlarının bu döner sermayeye etkili dağıtımından yararlanamaması adaletsizliğin en temelini oluşturmaktadır. Döner sermaye konusunda yaşanılan adaletsizlik, performans sistemindeki işi yapana değil yaptırana ödeme yapılması yani sanki tüm işlemleri doktor yapıyormuşçasına döner sermayeden payını alırken, hekim dışı sağlık personellerinin tümünün yaptıklarının yok sayılması, mesleki değerlerinin yok sayılması anlamına gelmekte ve bu durum ayrıca sıkıntılar oluşturmaktadır.  

Peki ne yapılmalıdır?

• Döner sermaye yönetmeliği acilen değiştirilmeli, dağıtılabilir döner sermaye oranları yükseltilmelidir.
• Performansa dayalı döner sermaye sistemi revize edilerek tüm hekim dışı sağlık personellerinin yaptıkları işlemlerden de pay alması sağlanmalıdır.
• Kurumlarımızın ana gelir kaynağı olan SGK’nın ödemesine esas SUT fiyatlarının enflasyon oranlarına göre güncellenmesi gerekmektedir.
• Kurum ve Kuruluşlarımızın giderleri döner sermayeden değil Sağlık Bakanlığımızın veya Maliye Bakanlığının vereceği özel bütçeden karşılanmalıdır.
• Döner sermaye işletme yönetimleri gelirleri arttırarak giderleri azaltma yöntemine gitmeli ve dağıtılabilir döner sermayeyi personele dağıtmalıdır.
• Eğitim, araştırma ve stajyer giderleri döner sermayeden değil bakanlığımızın farklı gider kalemlerinden karşılanmalı ya da Maliye bakanlığından ek bütçe talebinde bulunulmalıdır.
• …………

Sivil toplum örgütlerimiz ve sendikalarımız bir an önce harekete geçerek, sosyal medyadan (twitter, facebook) medet ummadan, Bakanlığımızla iş birliği yaparak komisyonlar oluşturmalı alanında uzman kişilerle çalıştaylar, kongreler yaparak sağlık çalışanlarının sesini duyurmalı tüm sağlık çalışanlarının döner sermaye sorunun bir an önce çözüme kavuşturmalıdır.

Selam ve Saygılarımla...

Ad Soyad(*) Mail Telefon Mesajınız(*) IP Adresiniz 18.119.106.66

Güvenlik kodu